Ansixinta
Dastuurka Qabyada & Dhammaadka Muddada Kala Guurka ah
Waxaa Go’aan ka Gaari kara Hey’adaha KMG ah oo
Wada Jira
(Muqdisho,
Soomaaliya September 4, 2010, Madaxweyne Soomaaliya, Sheekh Shariif
Sheekh Axmed, ayaa maanta ka hadlay Dastuurka qabyada ah ee uu soo
bandhigay Guddiga Federaalka Dastuuriga ah ee Madaxabannaan.
Madaxweynuhu,
war-murtiyeed uu siiyey warbahinta, wax uu ku yiri, “Dastuur cusub
oo Soomaaliya loo sameeyo waa howl qaran oo ahmiyad gaar ah leh, muggeeduna
ballaaran yahay, taas oo ay tahay in uu ahaado hab cad oo aan daldaloollo
lahayn islamarkaana ku fadhiya sharciyad iyo qaneeco shacab.”
Madaxweyne
Sheekh Shariif waxaa kale oo uu tilmaamay “Si loo helo dastuur dhab
ahaan ay Soomaali leedahay, waa in qoraalka qabyada ah uu noqdo mid
ay ka dhex muuqato yididiilada iyo danaha shacabka Soomaaliyeed, taasina
waxaa lagu gaari karaa ka qeyb-gal dadweyne oo aad u ballaaran.”
Madaxweynuhu
isagoo aqoonsan dadaalka iyo howsha culus ee uu Guddiga Federaalka Dastuuriga
ah ee Madaxbannaan qabtay, wuxuu yiri “ annagoo og in dastuurkan qabyada
ah uu yahay mid sii wanaajinaya Axdigii KMG ahaa, haddana wuxuu u baahan
yahay hufid iyo wax ku darid ka yimaada muwaadiniinta Soomaaliyeed,
khubarada sharciga, culumada diinta iyo xubnaha baarlamaanka si loo
xaqiijiyo inuu ka tujumayo danta iyo rabitaanka shacabka Soomaaliyeed”.
Isagoo arrintan
ka hadlaya, Madaxweynuhu wuxuu soojeediyaya in la sameeyo Guddi
Qaran Oo Talo Bixin oo ka kooban Xubnaha Baarlamaanka, khubaro
sharci, khubarada dhaqan iyo shacab weynaha.
“Naf-huriddii
iyo dhiiggii wasiirrada, xubnihii Baarlamaanka iyo dhiigga hadda daadanaya
ee shacabkeenna iyo askarteenna ayaa nagu khasbaya in aan dalbanno Dastuur
dhammeystiran oo aan ceeb lahayn oo ah mid Soomaalida ka yimid oo danahooda
ku qotoma.” Ayuu yiri Madaxweynuhu.
Dhanka kale,
Madaxweynuhu isaga oo ishaaraya qaabka loo wejihi karo samaynta dastuur
cusub iyo ansixintiisaba waxa uu yiri, “Dastuur si uu ku noqdo dastuur
Qaran, waa in uu helaa afti dadweyne,
waana taa midda laga doonayo xukuumadda in ay waqtigeeda isugu geyso
sidii lagu gaari lahaa, furuhuna waa in amniga la sugo.”
“Haddii taa
ay ka hor yimaadaan caqabado waa weyn oo laga garaabi karo, waxaa xusid
mudan in waxa hadda ay Soomaali haysato -- oo afti dadweyne
lagu ansixiyey -- uu yahay Dastuurkii 1960-kii, Haddaba, iyada oo baarlamaanka
hadda jira ay adeegsanayaan awoodda uu siiyey Axdiga KMG, ayay Dastuurkii
60-kii ku dari karaan qodobada ka dhammin sida ku dhaqanka shareecada
Islaamka iyo habka maamulka Federaalka ah – go’aankase waa mid baarlamaanka
u yaal.” Ayuu hadalkiisa ku daray Madaxweyne Sheekh Shariif.
Ugu danbayntii,
Madaxweynuhu, isaga oo ka hadlaya, habka ansixinta dastuurka cusub iyo
sidii horey loogu sii socon lahaa marka uu dhamaado waqtiga DFKM ah
-- oo ku eg bisha Ogosto 2011 -- waxa uu hoosta ka xarriiqay,
“Dowldda Fadaraalka Ku-meel gaarka, oo ay ka mid yihiin Madaxweynaha,
Baarlamaanka iyo Golaha Wasiirada -- in aanay weli si rasmi go’aan
uga gaarin habka iyo qaabka dastuurka cusub loo ansixin doono – taas
oo markii la dhameeyo qoraal Madaxweynaha lagu shaacin doono.”
Sida ku cad
Dastuurkii 60-kii iyo Axdiga KMG ah, hay’adaha dastuuriga ah, gaar
ahaan xukuumadda ayaa laga rabaa in ay soo bandhigaan qorshe hawleed,
baarlamaanka ayaana sharciyad u haysta in ay sharci ka soo saaraan qaabka
dastuurka loo ansixinayo iyo dhammaadka xilliga kala guurka, shuruucdaas
oo dhaqan galaya markii uu Madaxweynuhu saxiixo.”
La xiriir: media@presidency.gov.so
Maamulka Xarakada Alshabaab ee gobolka Hiiraan ayaa maanta meel fagaara ah gacmaha uga jaray laba wiil oo dhalinyaro ah.
Ka dib markii khilaaf uu ka soo dhex burqay Ra'iisal wasaare Sharma'arke iyo Madaxweyne Shariif ayaa waxaa Khilaafkaas iyo meesha uu ka soo bilowday ka hadlay isla ra'iisal wasaaraha.
Magaalada Kismaayo, xarunta maamulka gobolka Jubbada Hoose wararka ka imaanaya ayaa sheegaya in hub fara badan uu halkaas Alshabaab uga soo degay.
